ARAMA KELİMELERİ: Bozdoğan füzesi, bozdoğan füzesi TÜBİTAK SAGE, Bozdoğan Füzesi menzili, Bozdoğan Füzesi özellikleri, Bozdoğan Füzesi son durum, Bozdoğan füzesi test, Bozdoğan füze, Bozdoğan ve Gökdoğan, gökdoğan ve bozdoğan füzesi, gökdoğan, gökdoğan menzili, gökdoğan bozdoğan, gökdoğan füzesi menzili, gökdoğan hızı, gökdoğan,
Göktuğ…
Türk Hava Kuvvetleri’nin uzun yıllar ihtyaç duyduğu uzun ve kısa menzilli hava-hava füze sistemlerine verilen isim…
Proje kapsamında TÜBİTAK SAGE tarafından şimdilik iki
kritik füze geliştiriliyor.
GÖKTUĞ projesinde Gökdağan, sistemin kısa menzilli “Görüş
İçi” ayağını oluştururken, Bozdoğan ise uzun menzilli yani “görüş ötesi”
ayağını oluşturuyor.
Biri kısa, diğeri uzun menzilli iki füze; Gökdoğan ve
Bozdoğan…
TSK, şimdilik bu ürünlerin boşluğunu ABD üretimi olan ve
değeri 300 bin ile 1.7 milyon dolar arasında değişen fiyatıyla AIM-9 Sidewinder ve AIM-120 füzelerini kullanıyor.
 |
| Bozdoğan ve Gökdoğan |
Gökdoğan’ın muadili olan AİM-9 ısıya duyarlı bir füze.
Hedef aldığı unsurun yaydığı ısıya göre kendini güdülüyor. Envanterde L, M, X
gibi farklı modelleri bulunuyor. Genel olarak menzilleri ise 15 ila 25 km
olarak belirtiliyor. En son model olanların ise menzillerinin 35 km’ye kadar
çıkabildiği söyleniyor.
Bozdoğan’ın ABD muadili Aim-120 ise aktif radar güdümlü
bir füze. Hedefine giderken fırlatıldığı unsurun radarından gelen bilgiler
eşliğinde yönünü buluyor. Belli bir mesafeden sonra ise kendi radarını kullanıyor
ve bu şekilde hedefini buluyor. Isı güdümlü füze mantığından farklı olarak
hedefini kovalamak yerine dışarıdan aldığı verileri işleyerek tahmini bir rota
çiziyor ve bu rotaya göre doğrudan hedefiyle buluşacağı noktaya uçuyor.
Envanterde B ve C7 olmak üzere iki farklı modeli bulunuyor. B modelinin
yaklaşık 55 km menzile sahip olduğu, C7 modelinin ise 70 km (bazı kaynaklara
göre ise ~120 km) menzile sahip olduğu söyleniyor.
Kısa ve uzun menzilli havadan havaya iki füzeyi kapsayan
bu proje ilk kez 2013’te geliştirilmeye başlandı. TÜBİTAK SAGE mühendisleri 4
yıl süren aralıksız çalışma sonunda füzeleri ilk kez 2017 Yılında düzenlenen
13. Uluslararası Savunma Sanayii Fuarında (IDEF-17) görücüye çıkardı. 2019
sonuna doğru gelişimlerini tamamlaması ve kabul testlerinin bitmesi hedeflenen BOZDOĞAN’ın
testlerden sonraki ilk atışı 27 Kasım’da gerçekleştirildi. Yerden yapılan
atışta, füze hedef uçağı başarıyla vurdu. Test, uçak kanatlarını simule eden
bir rampadan havaya doğru gerçekleştirildi. Bir sonraki test ise gerçek bir
uçaktan yapılacak. 2020 sonuna kadar tamamlanması beklenen testler sonrasında
seri üretime geçilmesi öngörülüyor. Hedef, 2021’de her iki füzenin de Türk Hava
Kuvvetleri’nin F-16 uçaklarında hizmete girmesi.
İlk testlerinden başarıyla geçen Bozdoğan, Milli Muharip
Uçağı olarak tasarlanan TF-X ve F-16 savaş uçaklarına monte edilecek. Ses
hızının çok üstünde uçan ve yüksek manevra yeteneğine sahip Bozdoğan uçaktan
atışlı testlerinin de 2020 yılı sonuna kadar tamamlanması öngörülüyor.
Gökdoğan kısa menzilli yüksek manevra kabiliyetine sahip,
Kızılötesi Görüntüleyicili, Arayıcı başlıklı (IIR) (Ay Ay Ar) Elektronik Optik
Termal Arama Sistemli olarak projelendirilirken, bu hedefini aracın egzoz gibi
ısı yayan kaynağını takip etmek yerine, hedefin tamamını optik olarak
izlemesini sağlıyor. Bu, uçakların ya da hedeflerin kendisine gelen füzeleri
etkisiz kılmak için ateşlediği karşı ateşi, diğer adıyla flare sistemini de
etkisiz kılması anlamına geliyor. Hedefini optik olarak takip eden füze, hedef
görünmese de yerini buluyor.
Bozdoğan ise aktif
radar arayıcı başlıklı Görüş Ötesi yani uzun menzilli Füze olarak tasarlandı.
Her ikisi de havadan havaya atılan füzeler Türkiye’nin
ilk milli Hava-Hava Füzeleri olma unvanına da sahip oldular. Sadece ilk
hava-hava füzesi değil, sistem aynı zamanda Türkiye’nin ilk “Aktif Radar
Arayıcı Başlıklı” füzeleri de oldu.
GÖKTUĞ projesinin Varyant 1 olarak isimlendirilen uzun
menzilli ilk adımı olan Bozdağan yani Merlin, yerli savaş uçağı TF-X ile
birlikte kullanıma sunulacak.
Projede Varyant-2 olarak tanımlanan Gökdoğan yani Peregrine
ise 2019 sonunda kabul testlerinin bitirilmesi ardından F-16’lardaki “AIM-9X
Sidewinder” füzesinin yerini alacak.
Uzun menzilli ve radar güdümlü olarak tasarlanan Bozdoğan
çoklu algılama ve güdüm sistemine sahip.
GÖKTUĞ projesi
kapsamında geliştirilen Gökdoğan Görüş İçi Hava Hava Füzesi (GİF) olarak tanımlanıyor. Yani kısa menzilli.
Gözün görebildiği hedeflere atış yapıyor. Güdümlü olan füze “Mükemmel nişan
hattı sapma” özelliği var. Off-boresight açısı sağlayan, yüksek çözünürlüklü
kızıl ötesi arayıcıya sahip füze gelişmiş karşı-karşı tedbir yetenekleri
barındırırken, her açıdan atış yapma kabiliyetine sahip.
Yüksek itki – az dumanlı katı yakıt teknolojisi ile
çalışan füze yüksek güvenilirlik ve güvenlik seviyesine sahip tam Elektronik
Roket Motoru Emniyetli Kurma ve Ateşleme Sistemi ile öte yandan İtki vektör
kontrolü ile üstün manevra kabiliyeti ile dikkat çekiyor.
En yüksek öldürücülük ihtimali için özgün tasarım harp
başlığı bulunan Gökdoğan yüksek güvenlik ve güvenilirlik sağlayan kesintisiz
tapa ile çalışıyor.
Gökdoğan füzesi MIL-STD-1553 ve MIL-STD-1760 uyumlu aynı
zamanda LAU-129 lançeri ile
kullanılabiliyor.
GÖKTUĞ projesi
kapsamında geliştirilen Bozdoğan da kısaca GÖF olarak ifade edilen Görüş
Ötesi Hava Hava Füzesi olarak tanımlanıyor. Yani uzun menzilli bir füze…
Kısa ve uzun menzilli adlandırılmasına karşın resmi
olarak iki füzenin de menzili gizli tutuluyor. Kamuoyuna yansıyan bir bilgi
olmamakla birlikte, açık kaynaklarda kısa menzilli Gökdoğan’ın 25 kilometre,
Bozdoğan’ın ise 65 kilometre menzile sahip olduğu değerlendiriliyor.
Varyant 1’de olduğu gibi güdümlü olan Bozdoğan da Katı-hal
aktif radar arayıcı başlık teknolojisi, At-unut özellikli, akıllı güdüm sistemine
sahip, gelişmiş karşı karşı tedbir ve karıştırma kaynağına sahip olan füze,
ABD’li muadilinde olduğu gibi Veribağı ile hedef bilgisi güncelleme yeteneğine
sahip. Her açıdan atış ve birden fazla
hedefe kilitlenebilme yeteneğinde olan Bozdoğan atıldıktan sonra kilitlenebilme
ile “fırlat-unut” ya da “at unut” bir füze çeşidi.
Yüksek itki – az dumanlı katı yakıt teknolojisi ile
çalışan füze yüksek güvenilirlik ve güvenlik seviyesine sahip tam Elektronik
Roket Motoru Emniyetli Kurma ve Ateşleme Sistemi ile dikkat çekiyor.
En yüksek öldürücülük ihtimali için özgün tasarım harp
başlığı bulunan Gökdoğan yüksek güvenlik ve güvenilirlik sağlayan kesintisiz
tapa ile çalışıyor.
Gökdoğan füzesi MIL-STD-1553 ve MIL-STD-1760 uyumlu aynı
zamanda LAU-129 lançeri ile
kullanılabiliyor.
Atış testleri tamamlanan ve 2019 sonundaki kabul testleri
ardından seri üretime geçilmesi planlanan bu iki füze Hava Kuvvetleri’nde en
fazla ihtiyaç duyulan hava-hava atış sistemlerindeki ABD hâkimiyetine de son
vermiş olacak.
Neden m?
Yani elimizde bu iki füzenin ABD’li muadili AIM-9X ile
rekabet edecek ama kopyası olmayan bir füze var.
Dünyada havadan-havaya füze üreten az sayıda ülkelerden
biri olarak Türkiye’nin ürettiği bu füzeler, en ileri teknoloji gerektiren AA sınıfı
sayılıyor.
Türkiye’nin ilk akıllı güdümlü füzesi SOM’da çalışan
mühendislerin emeklerini kattığı Gökdoğan ve Bozdoğan dünyada en hızlı, en
manevra kabiliyeti olan, üstelik kaçarken elektronik karıştırma yapan yani
savaş uçağı vurmayı amaçlayan bir füze” olarak tasarlandı.
Proje tamamlandığında, hava kuvvetlerinde kullanılan hava-yer
silahlarına ek olarak hava-hava silahları da yerli ve milli olacak.
Bozdoğan’ın Milli Muharip Uçağı TF-X entegre olmasıyla da Türkiye kendi savaş
uçağında kendi silahlarını kullanmaya başlayacak. Dünyada sadece 9 ülkenin
ürettiği havadan havaya füzelerinin devreye girmesiyle birlikte Türk hava
savunma sisteminde yerlileşme oranı yükselecek. Ayrıca Türkiye en son, F-16C ve
D modellerinde kullanılmak üzere F-16 CCIP (SS-AY-Pİ) kapsamında 35.7 milyon
dolar maliyetle 127 adet AIM-9X ve 22 adet AIM-9X Captive eğitim füzesi satın
almıştı. Bozdoğan’ın devreye girmesiyle birlikte bu paralarda Türkiye’nin
cebinde kalmış olacak.
Bozdoğan füzesi, bozdoğan füzesi TÜBİTAK SAGE, Bozdoğan
Füzesi menzili, Bozdoğan Füzesi özellikleri, Bozdoğan Füzesi son durum,
Bozdoğan füzesi test, Bozdoğan füze, Bozdoğan ve Gökdoğan, gökdoğan ve bozdoğan
füzesi, gökdoğan, gökdoğan menzili, gökdoğan bozdoğan, gökdoğan füzesi menzili,
gökdoğan hızı, gökdoğan,
Politika ve siyaset editörü, gazeteci yazar Orhan Turan'ın bloğuna hoş geldiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder
Küfür ve hakaret içeren mesajlar silinecektir.